Ռուս-թուրքական պատերազմ չի լինի
Մարտի 5-ին Վլադիմիր Պուտինը Մոսկվայում Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի հետ հանդիպմանը հույս հայտնեց, որ Իդլիբի իրավիճակը չի կործանի ռուս-թուրքական հարաբերություններին և ընդգծեց անձնական հանդիպման կարևրորությունը: Ֆրանսիացի փորձագետ Արիան Բոնզոնը գտնում է, որ Թուրքիայի ու Ռուսաստանի միջև պատերազմ չի լինի, կողմերից ոչ մեկը շահագրգռված չէ: Պուտինի ու Էրդողանի հանդիպումն անցնում է մեկ շաբաթ անց, երբ Սիրիայում, Իդլիբի հյուսիս-արևմուտքում սիրիական ու ռուսական ավիահարվածներից զոհվեց թուրք 33 զինվոր: Ի պատասխան թուրքական բանակը փաստացի Մոսկվայի հավանությամբ՝ գործողություններ սկսեց սիրիական վարչակարգի դեմ: Արիան Բոնզոնը Slate-ում գրում է, որ Սիրիայի պատերազմի 9 տարիներին դա առաջին լուրջ հարվածն էր կառավարական զորքերին արտասահմանյան բանակի կողմից; Նա նշում է, որ ռազմական գործողություններին զուգահեռ մի քանի մունիցիպալիտետներում, որ ԱԶԿ-ի ձեռքում են, ավտոբուսներով միգրանտներին բերել են թուրք-հունական սահման: Անկարան փորձում է իրենից նետել միգրացիոն պատասխանատվությունը, մինչդեռ թուրքերի 80% դեմ են միգրանտներ ընդունելուն: Արիան Բոնզոնը գտնում է, որ փախստականների նոր հորձանքը Եվրոպա կարող է խարխլել առանց այդ էլ փխրուն միասնությունը և սնուցել ծայրահեղ աջերին, որ բնավ չի հարուցում Կրեմլի դժգոհությունը: Վլադիմիր Պուտինը օգուտ է քաղում իրավիճակից: Նա փաստացի Էրդողանին թույլ տվեց վրեժ լուծել իր զինվորների համար, հետևաբար բարելավել իր մասին հասարակական կարծիքը, Բաշար Ասադին էլ հասկացրեց, որ առանց ռուսական աջակցության կկորցնի ազդեցությունը:
Հիմա խաղասեղանին դրված է թուրքական ազդեցության ու ներկայության աստիճանը Սիրիայում: 3 ռազմական գործողություններով Անկարան կարողացավ ամրապնդվել Աֆրինում, իսկ սահմանին 100 կմ երկարությամբ և 30 կմ խորությամբ՝ Թել էլ Աբյադից մինչև Ռաս էլ Այն տարածք ստանալ: Թուրքիան մտադիր է մաքրել այդ տարածքը քրդերից ու ստեղծել բուֆերային գոտի՝ սիրիացի միգրանտներին վերաբնակեցնելու համար: Էրդողանը մանևրի նեղ տարածք ունի և Սիրիայում կորուստներից հետո պետք է ստեղծել հասարակական կարծիք, որ նա չափազանց շատ դիրքեր չի հանձնել: Արիան Բոնզոնը գտնում է, որ Ռուսաստանի շնորհիվ Թուրքիայի նախագահը ընդլայնել է իր ներգործությունը Մերձավոր Արևելքում ու միջազգային ասպարեզում, բայց նա կախում ունի Մոսկվայից քրդերին Սիրիայում զսպելու իր քաղաքականության մեջ: Միայն եվրոպացիների ու ամերիկացիների աջակցությունը կարող է ամրապնդել Էրդողանի դիրքերը: Բայց այս պահին Էրդողանը հաշիվ է տալիս հիմնականում Վլադիմիր Պուտինին, որ հեռացրել է Թուրքիային ԵՄ-ից ու ՆԱՏՕ-ից, և անկասկած, դեռ ցանկանում է օգուտ ստանալ, այդ թվում՝ Թուրքիայի ու Ռուսաստանի միջև էներգետիկ համագործակցության շնորհիվ: Եթե Էրդողանը շարունակի ռազնական գործողությունները Սիրայում, նա իր դեմ է տրամադրելու Ռուսաստանին ու Իրանին: Արիան Բոնզոնը նշում է, որ թուրքական բանակը երկարատև ռազմական գործողությունների սովոր չէ ապստամբական մարտերի պայմաններում, որոնց մասնակցում են Հեզբոլահի շիայականները: Իսկ Թուրքիայի հասարակությունը ավելի քննադատաբար է վերաբերվում նոր ռազմական գործողությանը՝ թուրքերը պատրաստ չեն իրենց երեխաներին ուղարկել Սիրիայում կռվելու ու մեռնելու:
RFI
Հ.Գ. Մարտի 5-ին Մոսկվայի համաձայնությունը արդեն խախտվել է՝ սիրիական բանակը որսացել է հրթիռները, որ արձակվել են ռուսական Հմեյմիմ ռազմաբազայի ուղղությամբ: Այդ հրթիռներն ունի թուրքական բանակը: Բոլոր կողմերն էլ հասկանում են, որ պայմանավորվածությունը խիստ կարճատև է, պարզապես ուժերի վերադասավորության հնարավորություն է տալիս: Ամեն ինչ նոր միայն սկսվում է Իդլիբում: Հետո գուցե նաև Աֆրինում:
Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ
Հեղինակի նյութեր
Մեկնաբանություններ
Ասում են...
-
Ասում են… Եթե չլիներ մեր չարամիտ միջամտությունը, ապա հայերի բացարձակ մեծամասնությունը, ըստ Սան Ստեֆանոյի պայմանագրի, հայտնվելու էր Ռուսաստանի պաշտպանության ներքո
-
Ասում են… Պարադիգմի կտրուկ փոփոխությունը և անցումը դեպի Եվրամիության հարթակ, մեր կարծիքով, անխուսափելիորեն կապված կլինի ՀՆԱ-ի անկման և հայկական բիզնեսին, տնտեսությանն ու Հայաստանի հասարակ քաղաքացիների կենսամակարդակին լուրջ հարվածների հետ։
-
Ասում են… Դոնալդ Թրամփի գլխավորած հանրապետական վարչակազմի ԱՄՆ-ում իշխանության վերադարձով Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո միջազգային գործընթացների Վաշինգտոնի ըմբռնումը նոր հարթություն է ձեռք բերել: Հունվարի 15-ին Սենատում այս հարցի վերաբերյալ նոր պետքարտուղար Մարկո Ռուբիոն շատ խոսուն հայտարարություններ արեց։
-
Ասում են Եթե ինչ-որ մեկը սեփական պատմությունը խեղաթյուրում է թշնամու բարեհաճությանը արժանանալու համար, նա հարգանքի արժանի չէ: Թուրքիան Հայաստանի հավերժական թշնամին է, նրանք հավերժական անեծքի տակ են հայոց կոտորածը կազմակերպելու համար:
-
Ասում են… «Զանգեզուրի միջանցքը» ներկայիս տեսքով մաքուր թուրքական պրոյեկտ է: Այդ միջանցքով Ադրբեջանը ոչնչից ստանալու է տարեկան 1,5 մլրդ դոլար եկամուտ, իսկ Թուրքիայի առջև բացվելու են Կասպից ծովի դարպասները, և մուտք է գործելու Կենտրոնական Ասիա
-
Ասում են Ռուսաստանի նախագահ Պուտինը Զանգեզուրի միջանցքի մասին ոչ մի նոր բան չի ասել Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմից հետո, որն ավարտվել է 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի հայտարարությամբ։ Միևնույն ժամանակ, հայտնի չէ, թե այս հարցում Հայաստանը, Ադրբեջանը, Իրանը, Ռուսաստանն ու Թուրքիան ինչպես են «ընտելանալու» միմյանց:
-
Ասում են… Ռուսաստանի տարածքին հեռահար ճշգրիտ զենքերով հարվածներ հասցնելու հնարավորություն ՈՒկրաինայի ԶՈՒ-ն չունի, հետևաբար, եթե հայտարարվում է, որ ՈՒկրաինային թույլատրվում է նման հարվածներ հասցնել, ապա դա նշանակում է, որ ՆԱՏՕ-ն ուղիղ մտնում է կոնֆլիկտի մեջ Ռուսաստանի հետ
-
Ասում են… Վլադիմիր Պուտինի այցն Ադրբեջան պատմական իրադարձություն էր, քանի որ այն նշանավորեց Հարավային Կովկասում Ռուսաստանի գլխավոր դաշնակցի փոփոխությունը։ Ավելի քան 30 տարի Հայաստանն այդպիսի դաշնակից էր, բայց հիմա որոշել է անցնել Արևմուտքի կողմը՝ ներառյալ Ֆրանսիան, ԵՄ-ը և ԱՄՆ-ը
-
Նիկոլն արգելել է իրեն նկարել Արարատների ֆոնին Ըստ մերձնիկոլական շրջապատից տարածվող լուրերի` կապիտուլյանտ ոչնչությունը հրահանգել է իր աշխատակազմի լուսանկարիչներին և օպերատորներին իրեն չպատկերել Արարատ լեռների ֆոնին:
-
Ասում են… Մի շարք երկրներում, ցավոք, նաև Հայաստանում մեծ խանդավառություն չկար այն հարցում, որ Ռուսաստանն ինչ-որ կերպ վերահսկեր Հայաստանով լոգիստիկ ճանապարհը Նախիջեւանի և Ադրբեջանի հիմնական տարածքի միջև։ Այստեղ, նախ և առաջ, Թուրքիայի շահն է
-
Ասում են… Ես հստակ ասել եմ՝ նյութական որևէ ակնկալիք, կլինի կազմակերպություն կամ անձ, եթե ինքը ներգրավված է այս շարժմանը, չի կարող ունենալ, սկսած ինձնից, փոխարենը՝ մենք բոլորս կստանանք Հայրենիք ու Պատիվ
-
Ասում են… Հիմա մենք բավականին բարդ շրջան ենք ապրում մեր բարեկամ, եղբայրական Հայաստանի հետ հարաբերություններում։ Դա նույնիսկ ավելին է, քան եղբայրականը, քանի որ այստեղ ավելի շատ հայեր են ապրում, քան՝ բուն Հայաստանում
-
Ասում են Մարտի 8-ից առաջ Մեծ Բրիտանիայի և ԱՄՆ-ի դեսպանատները զգուշացնում էին իրենց քաղաքացիներին զգույշ լինել Մոսկվայում՝ չասելով, թե ինչ է կատարվում
-
Ասում են… Իհարկե, Բրյուսելը շահագրգռված է Հայաստան-ՀԱՊԿ կապի թուլացմամբ, իսկ Դաշինքի պաշտոնական խոսնակները մեկ անգամ չէ, որ հանրային լավատեսություն են հայտնել ՆԱՏՕ-ի հետ մերձեցման Հայաստանի հեռանկարների վերաբերյալ
-
Ասում են…
Ափսոսում ենք, որ ՀՀ ղեկավարությունը, ըստ ամենայնի, գիտակցված որոշում է կայացրել՝ վարել ՌԴ-ի հետ հարաբերությունների հետևողական վատթարացման, Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցած ամեն ինչում Ռուսաստանին մեղադրելու գիծ։ Դա, իհարկե, հարիր չէ դաշնակցային հարաբերություններին
Տարածաշրջանային
Սյունիքը կենսական նշանակություն ունի ոչ միայն Հայաստանի, այլև Ռուսաստանի և Իրանի համար
Իրանի նախագահի այցը Ադրբեջան օրերս մեծ դժգոհություն առաջացրեց Հայաստանում, մանավանդ որ, բարեկամ երկրի առաջնորդը Բաքվում սիրո խոսքեր հնչեցրեց մեր թշնամու մասին։Իրանի նախագահ Փեզեշքիանը կրկին շնորհավորեց Ադրբեջանին Արցախը գրավելու համար, ապա պայմանագրեր կնքեց տնտեսական, մշակութային և այլ ոլորտներում...
